การค้นพบที่ทำให้การเที่ยวที่จ.ไซตามะสนุกยิ่งขึ้น (4) ตุ๊กตาทำมือและเวิร์คชอปในเมืออิวาสึกิ

Kanto Culture อิวาสึกิ

2021.06.01

อิวาสึกิ มีชื่อเสียงเรื่องตุ๊กตาญี่ปุ่นโบราณ ที่ทำโดยช่างฝีมือมากประสบการณ์ หรือแม้แต่นักท่องเที่ยวเช่นคุณ!

ในเมืองอิวาสึกิ จังหวัดไซตามะขึ้นชื่อว่าเป็นสถานที่ทำตุ๊กตาที่ดังที่สุดในญี่ปุ่น และเป็นวัฒนธรรมอันเก่าแก่ในย่านนี้ด้วย ประวัติความเป็นมาของตุ๊กตาญี่ปุ่นโบราณทำมือนี้ต้องย้อนกลับไปเมื่อหลาย 100 ปีก่อน มีการกล่าวกันว่าช่างฝีมือได้มีส่วนร่วมในการสร้างศาลเจ้านิกโกโทโชกุ ในช่วงต้นยุคเอโดะ (ค.ศ.1603-1868) และด้วยสถานที่ของเมืองอิวาสึกิ ที่ตั้งอยู่บนถนนระหว่างศาลเจ้าและเมืองหลวงเอโดะ ทำให้ช่างฝีมือหลายคนได้ปักหลักที่นี่หลังจากที่การสร้างศาลเจ้าเสร็จสิ้น และได้ใช้ฝีมือของตนเองในการทำตุ๊กตาญี่ปุ่น (นินเกียว) จนกระทั่งสืบต่อมายังรุ่นปัจจุบัน

เวิร์คชอปทำตุ๊กตาฮินะนินเกียว

ช่างทำตุ๊กตาหลายคนยังอาศัยอยู่ในอิวาสึกิ และผลิตตุ๊กตาแบบดั้งเดิม โดยเฉพาะตุ๊กตาฮินะนินเกียว ที่ใช้ตกแต่งบ้านในวันฮินะมัตสึรึ (วันเด็กผู้หญิง) โดยมีความเชื่อว่าจะนำความโชคดีและสุขภาพที่ดี (และการแต่งงานที่มีความสุข) มาให้กับเด็กผู้หญิงที่อยู่ในบ้าน และแน่นอนว่าหากคุณได้ไปที่โรงงานตุ๊กตาโซระ (Doll Factory Sora) ก็สามารถลองทำตุ๊กตาเองได้ด้วย

ก่อนที่เราจะนำตุ๊กตามาประกอบเข้าด้วยกัน ช่างทำตุ๊กตาจะต้องสร้างบล็อกที่เป็นตัวตุ๊กตาขึ้นมาก่อน จากนั้นก็แต่งตัวให้เหมือนชุดคลุมของเจ้าหญิงญี่ปุ่นในอดีต โดยผู้เข้าร่วมเวิร์คชอป จะนำผ้าชิ้นเล็กๆ มาแปะเข้ากับตัวตุ๊กตา จากนั้นก็ค่อยๆใส่รายละเอียดส่วนอื่นลงไป

ตุ๊กตาตัวเล็กๆที่ทำจากฝีมือเราเอง อาจไม่สมบูรณ์แบบเหมือนกับฝีมือของช่างผู้เชี่ยวชาญ แต่วิธีการทำนั้นก็ไม่ยากจนเกินไป และสิ่งสำคัญคือจะได้ตุ๊กตาที่มีเพียงชิ้นเดียวในโลก โดยที่แต่ละตัวจะมีเอกลักษณ์ของคนทำอยู่บนตุ๊กตาด้วย

โรงงานตุ๊กตาโซระ (Doll Factory Sora, 人形工場　空)
5078-2 Iwatsuki, Iwatsuki Ward, Saitama
เว็บไซต์ (ภาษาญี่ปุ่น)

พิพิธภัณฑ์ตุ๊กตานินเกียว เมืองอิวาสึกิ (Iwatsuki Ningyo Doll Museum)

หากคุณอยากรู้ประวัติความเป็นมาของตุ๊กตาญี่ปุ่น ที่พิพิธภัณฑ์ตุ๊กตานินเกียว เมืองอิวาสึกิ (Iwatsuki Ningyo Doll Museum) จะพาคุณไปรู้จักกับตุ๊กตาเหล่านี้อย่างลึกซึ้ง รวมทั้งวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับตุ๊กตาด้วย

พิพิธภัณฑ์เพิ่งเปิดตัวไปเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ ปี 2020 เป็นพิพิธภัณฑ์ตุ๊กตาแห่งแรกของญี่ปุ่น มีการจัดแสดงทุกอย่างที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมการทำตุ๊กตาของญี่ปุ่น โดยเฉพาะเมืองอิวาสึกิ ไม่เพียงแต่จะได้ชมคอลเล็กชั่นตุ๊กตาแล้ว ยังจะได้เรียนรู้เทคนิคที่ช่างทำตุ๊กตาใช้ และประวัติความเป็นมาของงานฝีมือในอิวาสึกิ ที่กลายเป็นศูนย์กลางของวัฒนธรรมการผลิตตุ๊กตาในญี่ปุ่น

สำรวจเครื่องมือที่ใช้ในการทำงานฝีมือ อุปกรณ์ในการทำตุ๊กตาให้กลายเป็นตุ๊กตาที่ทุกคนรู้จัก (ทีมเจแปนคุรุได้ไปที่พิพิธภัณฑ์หลังจากที่ร่วมทำเวร์คชอปเสร็จ ซึ่งเราก็อดจะเปรียบเทียบผลงานของเรากับช่างระดับมืออาชีพไม่ได้ และก็ทำให้เราได้เห็นว่าชั่วโมงบินมีผลจริงๆ)

Iwatsuki Ningyo Museum (岩槻人形博物館)
6-1-1 Honcho, Iwatsuki Ward, Saitama
เว็บไซต์ (ภาษาอังกฤษ)

หากคุณชื่นชอบงานฝีมือของญี่ปุ่น สนใจประวัติศาสตร์ของช่างฝีมือญี่ปุ่น อยากสัมผัสกับประเพณีญี่ปุ่น ก็ไม่ควรพลาดการท่องเที่ยวในเมืองอิวาสึกิ จังหวัดไซตามะ