นั่งรถไฟ JR EAST ไปเที่ยวสึบาเมะ-ซันโจ (1) งานหัตถกรรมท้องถิ่น ที่ผสมผสานระหว่างวิธีการทำแบบดั้งเดิมและแบบโมเดิร์นเข้าด้วยกัน - JAPANKURU Let’s share our Japanese Stories!

สึบาเมะ และ ซันโจ เมืองแห่งงานฝีมือ

โดดขึ้นรถไฟชินคันเซ็น มุ่งหน้าไปยังชนบทญี่ปุ่นกับเรา ที่สถานี Tsubamesanjō สถานทีรถไฟที่ตั้งอยู่ระหว่าง 2 เมืองเล็กๆในจังหวัดนีกาตะ เมืองสึบาเมะและเมืองซันโจ โดยทั้งสองเมืองนี้มีชื่อเสียงเรื่องงานฝีมือและงานหัตถกรรม มีสินค้าแฮนด์เมดที่เป็นที่รู้จัก ซึ่งโรงงานเหล่านี้ใช้ทั้งกรรมวิธีแบบดั้งเดิมผสมผสานกับวิธีการใหม่ๆ ไม่ว่าจะเป็นตะเกียบไม้ กาน้ำชาทองแดงที่ใช้มือตี กรรไกรตัดเล็บและมีดที่ทำอย่างปราณีต ซึ่งช่างฝีมือเหล่านี้ยังคงอนุรักษ์และพัฒนาอยู่อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ได้สินค้าที่มีคุณภาพ และนักท่องเที่ยวแบบพวกเราก็สามารถเข้าไปเยี่ยมชมการผลิตที่โรงงานในสึบาเมะและซันโจได้อีกด้วย

เดินทางไปสถานี Tsubamesanjō

การเดินทางโดยรถไฟชินคันเซ็นไปยังสถานี Tsubamesanjō นั้นสะดวกมากๆ เพราะอยู่บนสาย Jōetsu Shinkansen Line ซึ่งเริ่มจากสถานี Tokyo จากนั้นหยุดที่สถานี Ueno (และอีกหลายสถานีในจังหวัดไซตามะและกุนมะ) ก่อนที่จะมุ่งหน้าไปยังจังหวัดนีกาตะ และเข้าสู่จุดหมายของเรา Tsubamesanjō

การเดินทางครั้งนี้ใช้เวลาน้อยกว่า 2 ชั่วโมง จึงเหมาะกับการเดินทางในวันหยุดเสาร์อาทิตย์ หรือจะใช้บัตร JR EAST PASS (Nagano, Niigata area) ที่สามารถใช้ได้ทั้ง JR EAST shinkansen, limited express trains และรถบัสของ JR ภายในเวลา 5 วัน ราคา 18,000 เยน (รวมภาษี) ซึ่งโดยปกติแล้วหากจองรถไฟชินคันเซ็นแบบไปกลับ จากสถานี Tokyo ไปยังสถานี Tsubamesanjō ราคาก็เกือบ 19,000 เยนแล้ว แต่หากซื้อ JR PASS ก็สามารถเดินทางได้ได้ทั่ว จ.นีกาตะและจ.นากาโนะ และไม่ว่าคุณจะเป็นนักท่องเที่ยวหรือแม้แต่คนต่างชาติที่อาศัยอยู่ในญี่ปุ่น ก็สามารถใช้บัตรชนิดนี้ได้!

JR East
เว็บไซต์ (ภาษาอังกฤษ) | สำรองที่นั่งรถไฟ (ภาษาอังกฤษ)

Gyokusendo กาน้ำชาทองแดง ตีด้วยมือ

เนื่องจากเป็นภูมิภาคที่เต็มไปด้วยช่างฝีมือ สึบาเมะและซันโจจึงมีงานฝีมือหลายประเภท เช่นที่ Gyokusendo ที่สามารถลองไปเวิร์คชอป ดูการขึ้นรูปกาน้ำชา ที่ทำจากแผ่นทองแดง เนื่องจากในบริเวณสึบาเมะ-ซันโจ มีชื่อเสียงเรื่องงานโลหะมาตั้งแต่ต้นยุคเอโดะ (1603-1868) ซึ่งเห็นได้จากการขุดทองแดงของชาวบ้านบริเวณภูเขายาฮิโกะ และนำมาประดับศาลเจ้าชินโตในปี 1650 วิธีการที่ Gyokusendo ใช้ในการตีทองแดงเรียกว่า "สึอิคิ" (鎚起) โดยมีการรับมาจากเมืองเซ็นไดในช่วงปลายปี 1700 หลังจากครอบครัว Tamagawa ได้ทำงานเกี่ยวกับทองแดงมาสามชั่วอายุคน ก็ได้ก่อตั้ง Gyokusendo ขึ้นในปี 1816

ตลอดศตวรรษที่ 19 Gyokusendo ได้พัฒนาจากการทำกาต้มน้ำและกาน้ำชาทองแดงที่ใช้ในชีวิตประจำวัน ไปเป็นกาแบบไฮเอนด์ ซึ่งได้รับการยอมรับจากราชวงศ์ญี่ปุ่นและได้รับความนิยมจากงาน World Expo อาคารของ Gyokusendo เป็นอาคารแบบญี่ปุ่นดั้งเดิม มีช่างฝีมือค่อยๆตีแผ่นทองแดงด้วยค้อนอย่างช้าๆ แผ่นทองแดงก็จะค่อยๆเป็นรูปเป็นร่าง มองให้เห็นรูปทรงของกาน้ำ ในแบบที่ไม่เคยเห็นที่ไหนมาก่อน

Gyokusendo ผลิตและจำหน่ายสินค้าไฮเอนด์หลากหลายชนิด รวมทั้งสินค้าที่ทำร่วมกับแบรนด์อื่นๆทั่วญี่ปุ่น (เช่น ทองแดงและแก้ว) มีหน้าร้านอยู่ในย่านกินซ่า ย่านหรูของญี่ปุ่น แม้ว่าสินค้าจะมีราคาสูง แต่สินค้าขายดีเป็นกาต้มน้ำและกาน้ำชาทองแดง โดยมีราคาตั้งแต่ 75,000 - 600,000 เยน แม้ว่าราคาอาจจะดูเอื้อมถึงยาก แต่การได้เข้าไปดูเวิร์กชอปของ Gyokusendo ก็คุ้มสุดๆ

Gyokusendo (玉川堂)
2-2-21 Chuodori, Tsubame, Niigata
เว็บไซต์ (ภาษาอังกฤษ)

Suwada: กรรไกรตัดเล็บอันเดียวใช้ได้ตลอดชีวิต

Suwada ผู้เชี่ยวชาญด้านเครื่องมือตัด โดยเฉพาะกรรไกรตัดเล็บและอุปกรณ์ตัดแต่งบอนไซที่ทันสมัย ก่อตั้งเมื่อปี 1926 และมีการพัฒนาอยู่เรื่อยๆ ในปัจจุบันมีการจัดตั้ง open factory เพื่อให้ผู้สนใจได้เข้าชม เห็นถึงความใส่ใจในการผลิต และรายละเอียดของชิ้นงาน

ในญี่ปุ่นเราสามารถหาซื้อกรรไกรตัดเล็บราคาไม่แพงได้จากร้าน 100 เยน ในขณะที่กรรไกรตัดเล็บแฮนด์เมดของ Suwada นั้นมีราคาอยู่ที่หลักพันเยน เมื่อประธานบริษัทรุ่นที่สามได้เข้ามาบริหาร ก็ได้มีการแสดงให้เห็นว่าทำไมกรรไกรตัดเล็บของ Suwada นั้นมีราคาสูงและทำไมถึงควรลงทุนกับมัน นอกจากนี้ยังมีการเปิดโรงงานให้ชมวิธีการทำกรรไกรตัดเล็บคุณภาพสูง โดยสามารถเดินชมโรงงาน ดูช่างลับกรรไกร และเช็คความเรียบร้อยด้วยกล้องส่องเพชร

ในช่วงที่เริ่มให้เข้าชมโรงงาน Suwada พนักงานต่างรู้สึกกังวลกับการที่มีคนเข้ามาดู แต่เมื่อเวลาผ่านไป ใบหน้าที่ยิ้มแย้มและชื่นชมของผู้ที่เข้ามาเยี่ยมชมโรงงานก็ทำให้ทุกคนรู้สึกภูมิใจ

การเยี่ยมชมโรงงานเปิดให้เข้าชมครั้งแรกในปี 2020 สามารถเห็นการทำงานภายในโรงงาน ชมงานศิลปะที่ทำจากโลหะเหลือๆ นอกจากนี้ยังมีคาเฟ่สไตล์อิตาเลียน ที่มีอาหารอร่อยๆหลากหลายเมนู และที่พลาดไม่ได้ก็คือ การซื้อกรรไกรตัดเล็บคุณภาพดีกลับบ้าน ที่มีให้เลือกหลายขนาด และโลหะหลายประเภท เช่น กรรไกรตัดเล็บแบบเงาพิเศษ กรรไกรตัดเล็บสำหรับเด็ก สำหรับสัตว์เลี้ยง กรรไกรสำหรับใช้ในครัว หรือแม้แต่กรรไกตัดแต่งบอนไซ

Suwada Open Factory (諏訪田製作所)
1332 Koanji, Sanjo, Niigata
เว็บไซต์ (ภาษาอังกฤษ)

Marunao: ตะเกียบสุดหรู

ประวัติของ Marunao มีรากฐานมาจากการสร้างศาลเจ้าชินโต เช่นเดียวกับ Gyokusendo ในปี 1939 Naoyoshi Fukuda เริ่มต้นธุรกิจจากการแกะสลักขวดน้ำหมึก ซึ่งเป็นเครื่องมือสำคัญในการก่อสร้างอาคารแบบดั้งเดิมของญี่ปุ่น และ Marunao ก็ได้เปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัยเช่นกัน เนื่องจากเทคนิคการก่อสร้างแบบเก่าไม่สามารถนำมาใช้ได้ในปัจจุบัน บริษัทจึงได้เริ่มผลิตสินค้าที่ทำจากไม้ จนกระทั่งมาลงตัวที่การทำตะเกียบแฮนด์เมดในช่วงปี 2000

ปัจจุบันโรงงานของ Marunao ถูกรายล้อมไปด้วยป่าไผ่และทุ่งโล่งกว้าง บริเวณลานจอดรถ มีตู้คอนเทนเนอร์ไม้ขนาดใหญ่ดูแปลกตา สำหรับตัวโรงงานจะสะดวกสบายและกะทัดรัด เมื่อมองผ่านหน้าต่างเข้าไป จะมีความคล้ายกับพิพิธภัณฑ์ขนาดเล็ก ที่มีป้ายอธิบายเรื่องราวความเป็นมาของ Marunao และวิธีการผลิต และเมื่อมองเข้าไปยังห้องทำงาน ก็จะเห็นช่างกำลังใช้ไม้ที่มีความหนาแน่นสูง (เช่น ไม้มะเกลือ ไม้ rosewood และไม้ snakewood จากประเทศซูรินาม) และหินอ่อนมาขึ้นรูปเป็นตะเกียบ ทำให้บางจนเหลือแค่เพียง 1.5 มม.

ร้านจำหน่ายสินค้าที่อยู่ติดกันนั้น ให้ความรู้สึกเหมือนกับร้านบูทีคสุดหรู ที่ขายสินค้าแฮนด์เมดในปารีส Marunao เป็นที่นิยมในแวดวงแฟชั่นชั้นสูงและอาหารชั้นสูง มีการนำไปใช้ในร้านอาหารหรูหราทั่วโลก ทั้งร้านอาหารญี่ปุ่นและร้านอาหารฝรั่งเศส พนักงานของที่นี่ยังได้บอกกับเราอีกว่า มีคนดังจากฮอลลีวู้ดเคยมาซื้อตะเกียบที่มีราคากว่า 100,000 เยนด้วย สำหรับเราการได้เห็นช่างทำตะเกียบเปลี่ยนท่อนไม้ขนาดใหญ่ ให้เหลือตะเกียบคู่บางๆ ที่จับถนัดมือก็ถือว่าเป็นประสบการณ์หนึ่งที่คุ้มค้าแล้ว

Marunao (マルナオ)
1662-1 Yada, Sanjo, Niigata
เว็บไซต์ (ภาษาอังกฤษ)

Tojiro: มีด จากฝีมือช่างผู้มากประสบการณ์

Tojiro เป็นบริษัทที่อายุน้อยที่สุดในบรรดา 4 บริษัทนี้ ความเป็นมาของ Tojiro นั้นต้องย้อนกลับไปในช่วงหลังสงคราม ที่พวกเขาเริ่มต้นจากการผลิตเครื่องจักรที่ใช้ในอุตสาหกรรมการเกษตร หลังจากนั้นไม่กี่ปี พวกเขาก็เริ่มหาผลิตภัณฑ์ที่สามารถขายได้ในฤดูหนาว ในช่วงที่ไม่สามารถทำการเกษตรได้ และสุดท้ายก็ได้ออกมาเป็นมีดนั่นเอง ในช่วงหลายปีที่ผ่านมีทายาทรุ่นที่ 2 ก็ได้เข้ามาดูแลธุรกิจของครอบครัว (ปัจจุบันรุ่นที่ 3 ได้ลงมือทำงานจริงในโรงงาน) Tojiro ได้กลายเป็นที่รู้จักในเรื่องมีดทำครัวคุณภาพสูง ที่เชฟมืออาชีพชื่นชอบ

ความสนุกของการเยี่ยมชมโรงงานและอาคารต่างๆ ของ Tojiro ก็คือ การผลิตมีดที่ใช้ทั้งเทคนิคเก่าและวิธีการที่ทันสมัย เพราะหลังจากที่เข้าชมโรงงานขนาดใหญ่ ที่มีเครื่องจักรคอยทุ่นแรงในการลับคมมีดแล้ว ก็สามารถเข้าชมเวิร์คชอปขนาดเล็ก ที่ทำมีดด้วยมือ

อยากได้มีดทำครัวเล่มใหม่กลับบ้านรึเปล่า? ถ้าหากเราไม่รู้ว่าจะซื้อมีดแบบไหนดี ก็สามารถปรึกษาพนักงานได้ เพราะที่นี่มีมีดมากมายหลายร้อยแบบ ไม่ว่าจะเป็นมีดทำอาหารญี่ปุ่น มีดเชฟสไตล์ตะวันตก หรือแม้แต่มีดแบบที่ไม่เคยเห็นที่ไหนมาก่อน ซึ่งคุณอาจตกหลุมรักมีดซาชิมิทรงสีหลี่ยมผืนผ้าที่มีขนาดยาว หรือไม่ก็เลือกมีดซันโทคุ แบบสมาชิกในทีมของเราในทีมเจแปนคุรุ สำหรับคนที่ไม่ได้มีแพลนที่จะซื้อมีด แต่การได้เดินเล่นได้ดูมีดรูปทรงแปลกๆก็เป็นอะไรที่น่าสนใจไม่น้อยเลย

Tojiro (藤次郎)
9-5 Yoshida-Higashisakae, Tsubame, Niigata
เว็บไซต์ (ภาษาอังกฤษ)

โบนัส! Kamameshi ที่ Shogetsu

อยากลองใช้ตะเกียบใหม่ที่ซื้อมาจาก Marunao รึยัง หรือว่ารู้สึกหิวหลังจากเที่ยวชมโรงงานแล้ว เราแนะนำให้ไปที่ Shogetsu ร้านอาหารที่อยู่ใกล้ๆกัน เมนูเด็ดของเขาคือ คามะเมชิ (釜飯) หรือว่าข้าวที่ใส่เนื้อสัตว์ ผัก ปรุงรสด้วยโชยุหรือดาชิ และนำไปหุงในหม้อโลหะขนาดเล็ก ให้อารมณ์คล้ายกับข้าวผัด แต่ไม่มัน และคามะเมชิที่ได้รับความนิยมมากที่สุดก็คือ โกะโมคุ (五目) ประกอบไปด้วย ไก่ ปู กุ้ง เห็ดหอม และหน่อไม้

Shogetsu (釜飯松月)
227 Sakuramachi, Tsubame, Niigata
Tabelog

สึบาเมะ-ซันโจ เมืองแห่งงานฝีมือ

ไม่ว่าจะเป็นเทคนิคเก่าแก่ที่ใช้กันมาตั้งแต่สมัยโบราณ หรือเทคโนโลยีสมัยใหม่ ที่สึบาเมะ-ซันโจ เราสามารถเข้าเยี่ยมชมโรงงาน ได้เห็นถึงวิธีการผลิตงานแฮนด์เมด รวมถึงได้เรียนรู้วัฒนธรรมญี่ปุ่น และยังเดินทางง่ายด้วยรถไฟชินคันเซ็น

▲ ชมคลิปบรรยากาศในสึบาเมะ-ซันโจ

การเดินทางไปยังสถานี Tsubamesanjō
▶ JR EAST Jōetsu Shinkansen Line
・จากสถานี Tokyo ไปยังสถานี Tsubamesanjō ใช้เวลาไม่เกิน 2 ชั่วโมง
▶ JR EAST Pass (Nagano, Niigata area) แนะนำ!
・เวลา 5 วัน JR EAST shinkansen, limited express trains และรถบัสของ JR ราคา 18,000 เยน (รวมภาษี)
・สำหรับนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ และชาวต่างชาติที่อาศัยอยู่ในญี่ปุ่น

▶ "เกี่ยวกับ JR EAST"
เว็บไซต์ (ภาษาอังกฤษ)
▶ "สำรองที่นั่งทางออนไลน์สำหรับรถไฟชินคันเซ็นและรถไฟด่วนพิเศษ ในภูมิภาคตะวันออก"
JR EAST Train Reservations (ภาษาอังกฤษ)